DOOR OP DE FOTO'S TE KLIKKEN WORDEN ZE SCHERPER!
Donderdag 9 december 2021
Ooit ben ik in het ziekenhuis van Krommenie geboren. Hoewel die plaats niet aan
de Zaan ligt, wordt het wel tot de Zaanstreek gerekend. Vandaag gaat de
donderdagwandeling van de NKBV 50 plus naar de Zaanstreek. Het is geen
gebruikelijke wandeling. We lopen geheel verhard, voornamelijk in de bebouwing
en het aanvangstijd is een uur vervroegd. Dat laatste dwingt mij tot vroeg opstaan
om niet mijn laatste oortje te versnoepen. Ruim voor half zeven sta ik op het station,
maar tot mijn verbijstering en grote teleurstelling rijden er geen treinen wegens
uitgelopen werkzaamheden. Ik druip weer af naar huis. Later die ochtend zie ik dat
er weer treinen beginnen te rijden en haast ik mij na ruim achten naar het station en
kan ik mij voor een flink tarief naar Utrecht laten vervoeren. Daar check ik weer uit
en exact om 8.55 weer in met een vrijreizen kaart en haal precies de intercity die naar
Amsterdam gaat. Zo kom ik toch nog op tijd in Wormerveer aan. Daar blijkt één
deelnemer te ontbreken, die de gewijzigde aanvangstijd niet opgemerkt heeft. Hij wordt
door een andere deelnemer zorgzaam opgevangen en zij voegen zich later bij ons. Ons
eerste doel is De Koffiezaak voor een goed bakkie. Daarna gaan we in de benen om de
industriële gevelwanden langs de Zaan te bekijken. Door de komst van de stoommachine
moesten de windmolens het afleggen en verschenen er talrijke bakstenen kolossen in
diverse bouwstijlen. Nu deze panden grotendeels verlaten zijn, zoekt men een
herbestemming, waarvoor vaak een grootscheepse verbouwing voor nodig is. Zo hier en
daar is men er nog mee bezig.
Andere gevelwanden zien er perfect uit.
Veel namen van de panden verwijzen naar het koloniale verleden. V.l.n.r. Java, Bassein,
Saigon en Batavia. In dit laatste pand is een grand-café gevestigd. Een kijkje omhoog in
dit gebouw.
Ook zijn er nog oude houten gebouwen te bewonderen.
In dit 17e eeuwse pakhuis met de naam Riga werden goederen uit die plaats opgeslagen.
De zee stond toen nog in open verbinding met de Zaan. In 1953 is het verbouwd tot
woonhuis en tegenwoordig is het een B & B onder de naam Saenliefde.
Nog een stuk opgeknapte gevelwand. Vlnr: De Lassiesilo, Donau, Koningsbergen
en Mercurius.
Een pand dat nog in gebruik voor industrieel gebruik in de vetten -en oliebranche is
de Adelaar. Op een grote toren aan de achterzijde van het pand prijkt een enorme
adelaar, die echter alleen goed te zien is vanaf de Zaan of de overkant.
De Zaan zelf blijft een imposante rivier.
Overal, soms wat verscholen tussen enorme fabrieken, zijn nog prachtige plekjes, zoals
hier met een hooihuis. Het verschil met een een hooiberg is dat hij geen verstelbaar
dak heeft een vaak verbonden was met een koestal.
Vroeger bestond Noord-Holland voor een groot gedeelte uit water, vaak in open
verbinding met de zee. Voor een betere bescherming van het land werden dijken
aangelegd, maar dat betekende dat er vaak ook een scheepvaartverbinding
geblokkeerd werd. Op zulke plaatsen kwam vaak een overhaal (overtoom), later
werden die op veel plekken vervangen door sluizen. Hoe dan ook, op zo'n plek
liep je vertraging op. Daarom zie dat op zulke plekken vaak een kroeg ontstond,
zoals hier bij de Zaandijker sluis onder de naam Van Ouds Oost Indië.
Gelukkig is dit niet gebeurd en is dit een schitterend wijkje geworden met de naam
Domineestuin, naar een van de straatjes.
