Vrijdag 25 januari 2013 Ede - Eindhoven - Wroclaw - Walbrzych
's Morgens vóór negen uur vertrekken we met de trein naar Eindhoven. In de bus naar het vliegveld ontmoeten we Carla en Rinse die, evenals wij, een comfortabele speling willen hebben. Op het vliegveld is na enige tijd ons groepje van acht compleet. Het vliegtuig van de Hongaars-Oekraïense maatschappij Wizzair komt op tijd en neemt ons volgens schema mee naar Wroclaw.
Daar brengt de bus ons naar het imposante centraal station van de stad.
Het bestellen van koffie geeft de nodige problemen. Wij spreken geen woord Pools en zij geen enkele vreemde taal. Vervolgens stijgen we in het boemeltje naar Walbrzych, dat sterke gelijkenis vertoont met het treintje van Maastricht naar Luik.
In Walbrzych lopen we het winterse station af
en pakken een taxi naar ons nachtverblijf, maar de taxi blijft voortijdig steken in de sneeuw, zodat we verder te voet omhoog gaan. De voormalige Duitse hut Hacówka (nu PTTK) ligt schitterend, maar het interieur wordt alleen vorstvrij gehouden, zodat we een beetje zitten te kleumen. De open haard geeft meer rook dan warmte. Ook hier hebben we weer de nodige taalproblemen. Zelfs gebarentaal wordt nauwelijks gesnapt. Als warme maaltijd krijgen we een bord deegflappen voorgeschoteld.
Omdat men denkt dat ik ook vegetariër ben zijn ze gevuld met bloemsaus. De vloerbedekking van ons slaapvertrek zit vol brandgaten van uitgedrukte sigaretten.
Ook in de matras zitten gaten, die zijn ontstaan door eerdere brandjes. Gelukkig weet ik het 's nachts warm te houden in het zwaar krakende bed.
Zaterdag 26 januari 2013 Walbrzych - Broumov - Pasterka
14,5 km 670 m stijgen 360 m dalen
Ook deze ochtend is het alles behalve aangenaam in de verblijfsruimte. De open haard is uit. Na het ontbijt komt onze gids Rafal Klementowski, die ons naar het busje zal leiden dat ons naar het begin van de tocht brengt. Het terras van de hut wacht op betere tijden,
maar het uitzicht op Walbrzych is fraai.
We lopen dezelfde helling als gisteravond weer naar beneden.
Daar staat het busje al te wachten dat ons net buiten Broumov in Tsjechië brengt.
Dan kan de tocht beginnen, eerst nog door open velden,
maar als snel bereiken we het bos.
Omdat er veel gesteente is, blijven de sneeuwschoenen op de rug. Prachtige ijspegels hangen van de rotsen.
De paadjes verrassen steeds.
Dan nemen we een afslag naar Kamenná brána, wat zoiets als stenen poort betekent. Een geweldige steen sluit de poort van boven af.
Om in de poort te komen dienen wat spekgladde stenen genomen worden.
Gelukkig is er wel enig uitzicht.
Gedurende de hele wandeling heb ik last van mijn lange sneeuwschoenen die dwars op de rugzak zitten en steeds achter takken en stammetjes blijven haken. Een smalle spleet met oplopend ijs moet op de buik worden genomen. Even later volgt weer een spleet, waar ik me moeizaam
doorheen worstel.
Een volgend uitzichtpunt valt wat tegen door de mist. Om weer op de route te komen mag ik nogmaals door de spleten. We komen ook nog langs een geweldige stenen paddenstoel.
Zo langzamerhand begint het donker te worden. We lopen nu op de Tsjechisch-Poolse grens. Op de grenspalen is de S van Slowakije overgeschilderd, maar nog wel zichtbaar.
We zijn blij als we de PTTK hut ̈Pasterka" bereiken en zijn aangenaam verrast door de warmte binnen. Ook de slaapplaatsen zien er goed uit. De hut is dusdanig goed bezet met vooral jeugd dat er in twee ploegen gegeten moet worden. We laten ons het bier en de maaltijd goed smaken en genieten daarna van een welverdiende rust.
Zondag 27 januari 2013 Pasterka Duszniki Zdrój (PTTK "Pad Muflonem"
20,4 km 550 m stijgen 545 m dalen
Na een goed ontbijt beginnen we onze tocht over open vlakten. Het is behoorlijk mistig, maar dat levert ook sfeervolle plaatjes.
In het gehucht Karlow lopen we een stukje over de nog geheel met sneeuw bedekte verkeersweg. Een nogal vervallen boerderij aan deze weg blijkt toch nog gerenoveerd te worden.
Dan duiken we het bos weer in. De wandelpaden zijn overvloedig gemarkeerd en de bordjes zijn vaak origineel opgesteld.
We lopen nu in het Nationale Park Heuscheuergebirge en stijgen naar de rand van een tafelberg.
Bovengekomen houden we een korte koffiepauze.
Lilian poseert nog even aan de rand, maar het uitzicht moet je erbij bedenken.
Omdat er veel sneeuw ligt, lopen we ook wel eens buiten het pad. Vincent komt hier ten val
en probeert de meegenomen sneeuw van zich af te schudden.
Als we naar beneden moeten waarschuwt een bord voor gevaar. Rafal gaat de afdaling verkennen en rapporteert een stuk verijsde rots met kettingen. Wel of niet democratisch wordt er besloten een kleine omweg te maken om dit stuk te mijden. Na een lange geleidelijke afdaling komen we aan de rand van een weiland waar paarden zich zo te zien wel vermaken in de sneeuw.
We duiken een klein paadje, dat we eerst over het hoofd hebben gezien, in om de autoweg te bereiken. Een stukje verder gaat het aan de overkant omhoog. In de verte zien we een schim van een dier. Een paard of een hond? De 60 x zoom van Lilian biedt uitkomst. Het is onmiskenbaar een ree.
Dan dalen we af naar het stadje Duszniki Zdrój met een aardig plein.
Op een overdekt terras van een verlaten restaurant houden we nog een laatste pauze voor de laatste
loodjes. Er volgt nog een pittige klim naar ons overnachtingsadres, maar ook deze hindernis wordt
overwonnen. De PTTK-hut ziet er weer fraai uit
en het uitzicht mag er ondanks de schemering zijn.
Binnen is de verblijfsruimte enorm,
maar als we er een tijdje zitten beginnen we te verkillen. Ik heb een biertje genomen dat het afkoelingproces versnelt.
Marian en Lilian weten een heerlijk warm kruidenbier (glühbier?) te verschalken en ik kan alleen jaloers toekijken. Er is geen open haard en als we onze hand op de radiatoren houden blijken deze koud te zijn. Als we dit aan de baas melden, komt hij ook even voelen. Het resultaat is dat de temperatuur van de radiator van 5 naar 30 graden Celcius gaat, maar het resultaat is voor ons niet voelbaar. Met al onze kleding aan nuttigen we de avondmaaltijd.
Als we ons te ruste willen leggen blijken bij de soms zeer slechte bedden geen dekens en kussens te zijn. We krijgen tenslotte voor ieder één deken of iets dat er op lijkt (de mijne heeft het meest van een vierkant tafellaken). Het wordt een doorwaakte nacht met kleren aan en dan wordt je nog niet warm. Vincent staat regelmatig naast zijn bed, omdat zijn rug pijn doet.
Maandag 28 januari 2013 Dusznike Zdrój - Mostowice
19,5 km 390 m stijgen 400 m dalen
Bij het ontbijt deelt Vincent mee dat hij met de tocht stopt. Comfort en zwaarte vallen hem erg tegen. Aan het eind van de maaltijd is er zo op hem in gepraat, dat hij zwicht om vandaag toch nog mee te gaan. We nemen met gemengde gevoelens afscheid van de moeflon. We lopen vandaag voornamelijk over fietspaden door de sparrenbossen. Voor de koffiepauze kunnen we gebruikmaken van een schuilhut.
Omdat de "Forststrassen" een beetje beginnen te vervelen, wordt er besloten een stuk te gaan struinen.
Het loopt een stuk zwaarder, maar is veel leuker.
Probleem is wel dat, wanneer je een tak aanraakt, je meteen een lading sneeuw over je heen krijgt. Zo wordt er ook midden in het bos geluncht onder de hoge sparren, die zo nu en dan wat lading over ons heen storten.
Gelukkig zitten we hier aardig beschut.
Uiteindelijk komen op open vlakten, wat toch een verademing is.
Wel zijn we nu speelbal van de wind.
Een bordje dat we deze week talloze malen zullen tegenkomen, verbiedt ons verder te lopen, maar de soep wordt niet zo heet gegeten......
We kunnen de plekken, waar bosarbeid verricht wordt, met de nodige omzichtigheid passeren. Na enige tijd zien we de eerste bebouwing van Mostowice beneden ons liggen.
Bij de laatste afdaling gaan we recht op het van buiten kazerneachtige hotel af.
Van binnen valt het alleszins mee. We krijgen een tweepersoonskamer met badkamer. Ook zijn er ruime (en warme) zitgelegenheden. Tijdens de goede avondmaaltijd valt het licht uit. Dit gebeurt waarschijnlijk wel meer, want meteen komt de eigenaar met noodverlichting, maar de storing is van korte duur. Hoewel niet gebruikelijk in Polen, bestellen we een toetje. Ik slaap deze nacht heerlijk.
Dinsdag 29 januari 2013 Mostowice - Gniewoszów
20,2 km 495 m stijgen 585 m dalen
Tijdens het ontbijt deelt Vincent mee dat hij er nu echt mee stopt en er worden nu geen pogingen gedaan hem te overreden. Hij probeert een lift te krijgen naar het dichtstbijzijnde station (30 km). Later horen we dat hij 7 km langs de weg gewandeld heeft voor de eerste auto langs kwam. Die bracht hem wel naar het dichtstbijzijnde station. In Wroclaw nam hij een hotelletje om de volgende dag per trein naar Nederland te gaan. Bij ons vertrek sneeuwt het goed en de temperatuur is om het vriespunt met een flinke wind.
We beklimmen de heuvel die we gisteren af zijn gekomen en bevinden ons nu in een compleet witte wereld.
Op hoogte lopen we licht op en neer door de bossen. Tijdens de koffiepauze wordt ook de pennywafel verorbert, die bijna dagelijks in ons lunchpakket zit.
Enige tijd na deze pauze staan we onder aan een helling van een skilift, maar wij mogen de helling met de sneeuwschoenen trotseren. Als beloning blijkt er boveneen PTTK-hut te staan, waar we warm van "Kaffee mit Kuchen" kunnen genieten.
Hierna gaat het verder omhoog in de ijzige wereld; we bereiken bijna de 1000 m.
Dan is het weer tijd voor de lunch.
Opmerkelijk is dat onze groep er meestal bij gaat zitten, maar dat
onze gids Rafal er altijd bij blijft staan.
Er volgt nu een geleidelijke afdaling naar 650 m. We mogen nu nog eenmaal omhoog voor we afdalen naar Gniewoszów.
Daar vinden we een bord dat naar ons verblijf verwijst.
Rest nog een klimmetje over een verijsde trap. Via een brug komen we op de zolderverdieping van de oude boerderij. Het ziet er allemaal heel gemoedelijk en sfeervol uit. Helaas is er geen bier aanwezig; dat wordt later op de avond door de schoonzoon aangeleverd. De douche geeft spaarzaam water, maar is wel op temperatuur en ook in de verblijfsruimte is het lekker warm. Het eten is voortreffelijk en het slapen lukt ook wel.
Woensdag 30 januari 2013 Gniewoszów - Miedzylesie - PTTK Na Sniezniku
19,9 km 1155 m stijgen 400 m dalen
Het ontbijt is meer dan uitstekend. Het valt niet mee je te beheersen met al die lekkere salades.
Het weer is er niet fraaier op geworden. Het is een druilerige regendag. Vandaag worden we met de auto van de eigenaar en een buurman naar het stadje Miedzylesie gebracht om de afstand voor vandaag overbrugbaar te houden. Ik word met drie anderen op de achterbank van de auto geperst.
Bij aankomst ziet het stadje er mistroostig uit.
Aan sommige gevels is te zien dat er betere tijden zijn geweest.
We zitten nu betrekkelijk laag op 445 m en komen vandaag boven de 1300 m. Dat wordt dus lekker afzien. Het eerste stuk gaat geleidelijk omhoog. Dan dalen we af naar het plaatsje Pisary
om vervolgens weer omhoog te gaan over een open veld.
Op de vlakte geven twee hooirollen en een kapelletje een surrealistisch beeld.
We komen voor de zoveelste maal aan de Pools-Tsjechische grens. Hier bevindt zich alweer een originele wegwijzer.
We volgen een paadje langs de grens dat, na een afslag die we eerst gemist hebben, steil omhoog gaat.
Helaas mogen al deze moeizame verworven hoogtemeters ook weer afdalen. We komen nu in wat opener terrein. Dat betekent dat de wind meer vat op ons krijgt, zeker naarmate we hoger komen. Het zicht is minimaal en dat is wel jammer, want je moet van hier ver kunnen kijken. Na veel ploeteren bereiken we de 1300 m-grens. We moeten flink op onze stok steunen om niet omver geblazen te worden.
Even verder staat bij Goworek een hoge uitzichttoren, die we voor gezien houden. We dalen een stuk af om later weer te stijgen en dat herhaalt zich. Natte sneeuw doorweekt ons en het licht sijpelt langzaam weg. We lopen nog een flink stuk in het stikdonker voor we bij de hut zijn. Deze PTTK-hut is gelukkig wel warm en er is een "Trockenraum". Ik ben van deze tocht behoorlijk gesloopt. Na het eten ga ik snel in de koffer.
Donderdag 31 januari 2013 PTTK Na Sniezniku - Nowy Gierattów
22,9 km 730 m stijgen 1210 m dalen
Onze spullen in het "Trockenraum" zijn aardig droog geworden. Voor het ontbijt moeten we nog even wachten. De deuren van het dagverblijf zijn voorlopig hermetisch gesloten, wat we al eerder bij een PTTK-hut hebben geconstateerd. Men wil eerst alles klaar hebben staan voor de poorten worden geopend. Tijdens het ontbijt valt ons oog weer op een portret van Marianne van Oranje, die hier een zeer bekend personage blijkt te zijn.
Dankzij wifi en de mini-Ipad van Ellen komen we er achter dat zij een dochter is van onze koning Willem I en Wilhelmina van Pruisen. Haar broer, de latere koning Willem II was 17 jaar ouder. Ze werd geboren en gedoopt in Berlijn, waar de Oranjes ook een paleis
hadden. Ze verloofde zich met een Zweedse prins, maar onder druk van een deel van haar familie werd die verbroken en werd een huwelijk met haar neef Albert van Pruisen gearrangeerd. Deze Albert was een broer van de latere keizer Wilhelm I.
Ondanks dat het huwelijk zeer slecht was, kregen ze 5 kinderen. Later ging ze bij hem weg en scheidde van hem. Daarop werd ze uit Pruisen verbannen. Ze blijkt in haar Pruisische tijd veel voor de streek waar wij lopen gedaan te hebben en waar ze uitgestrekte bezittingen had. Ze liet wegen aanleggen en bevorderde de industrie.
Een nu nog goed lopende glasfabriek is door haar gesticht. Het blijft merkwaardig dat zij hier nog zo leeft, terwijl de oorspronkelijke bevolking verdreven is, maar zelfs onze Poolse gids weet nog
diverse anekdotes over haar. In 1845 ging ze in Voorburg wonen, waar ze samenwoonde met haar koetsier, bij wie ze nog een kind kreeg. De kerk in Voorburg kreeg van haar een nieuw orgel. Haar kinderen zouden ook naar Nederland komen. Overigens maakte ze grote reizen, had ook een onderkomen in Rome en verzamelde (met matig succes) kunst en componeerde. Marianne en de koetsier zijn later samen begraven bij een door haar gekocht slot in Duitsland. Omdat ze per se samen met haar minnaar begraven wilde worden, werd haar de toegang tot de koninklijke grafkelder in Delft geweigerd. Ook elders in onze hut is nog een afbeelding van Marianne.
Maar goed, na het ontbijt gaan we weer op pad. Er staat een stevige wind en dat doet ons besluiten de hoogste top van het programma links te laten liggen. Het zou te veel energie kosten. Achteraf gezien een zeer wijs besluit. Lilian staat al in de startblokken.
We verlaten de hut en zetten onze tocht door de bossen weer voort.
Doordat het overdag dooit en 's nachts vriest zijn er overal ijssculpturen te bewonderen.
Zo nu en dan hebben we oponthoud wegens boswerkzaamheden. Soms gaat dat met zwaar modern materieel.
Als de stam op de auto geladen wordt, schrikt de opzichter als de stam te dichtbij komt. Hij springt achteruit en wij zijn getuige hoe hij in de diepe sneeuw naast de weg verdwijnt. Elders gaan de werkzaamheden meer traditioneel wat een mooi gezicht is.
Omdat de dooi alle sneeuw van de takken heeft gehaald, moeten we het tijdens de lunch met een wat ander uitzicht doen.
Al met al wordt het weer een lange dag. Nog net voor donker zie ik een fraaie ijssculptuur aan een gootje.
De schemering gaat over in duisternis en dan is het nog een stuk lopen voor bij onze Agrotourystyk zijn. Het blijkt gelukkig weer een prima adres te zijn. Grote kamers met badkamer en weer prima eten. Opvallend is dat ze er bij het eten flink de vaart in houden en dat een dessert hier niet bestaat.
Vrijdag 1 februari 2013 Nowy Gierattów Lutynia
15,9 km 720 m stijgen 790 m dalen
Het ontbijt is weer overdadig te noemen.
In de groep zijn er stemmen opgegaan om de eindeloze sparrenbossen wat af te wisselen met open terrein. Daarom wordt vandaag de route aangepast. Nu het licht is kunnen we wat van de omgeving zien. Er is vandaag zowaar wat zicht! We gaan meteen omhoog en zien het dorpje met kerk onder ons liggen.
We klimmen door een helling omhoog die behoorlijk omgewoeld is door de zwijnen. Boven staan op de sneeuwvlakte een paar houten beelden.
Een uurtje later passeren we een schilderachtige nederzetting.
en weer een uur later een alleenstaand kerkje.
Tijdens de lunchpauze lukt het ons zowaar een beschut plekje in de zon vinden; een ervaring die we deze week nog niet gehad hebben.
Hierna volgt er nog een stuk op en neer door de bossen. Vlak voor de finale afdaling hebben we zelfs zicht op de hoogste keten.
Dan zien we beneden ons het dorpje van onze overnachting al liggen.
Vlak achter de kerk ligt ons onderkomen.
Aan weerszijden van de kerkdeur staat een beeld opgesteld.
Nog een klein stukje afdalen en we zijn er.
Het agrotourystyka pand is met 70% Europees geld opgeknapt.
De inrichting is wat kneuterig, maar wel knus.
Sommigen maken nog een rondje in het dorp langs romantische huisjes,
hoewel sommige er wel heel vervallen uitzien.
Ik ga even plat, want ik heb nog wat in te halen.
Gekuch, gesnurk en gekraak houden me soms uit de slaap. Ook hier hebben we over het eten niets te klagen. Na het eten stelt mevrouw voor een warm bier met honing te drinken. Iedereen gaat akkoord, maar de smaak valt ons zwaar tegen. Sommigen hebben na de eerste slokken al meer dan genoeg gehad.
zaterdag 2 februari 2013 Lutynia - Zloty Stok
17,2 km 895 m klimmen 1040 m dalen
Vandaag is onze laatste wandeldag. Vanmorgen hadden we een kleine overstroming op onze kamer (lekkend dak of lekkende radiator?) Ik heb al een kletsnatte sok. Verder geen onvertogen woord over dit adres. Met alweer de sneeuwschoenen op de rug zetten we onze tocht voort.
Soms zijn de resten sneeuw overgegaan in ijs en dan is het goed oppassen.
We passeren een kapel in niemandsland. We drinken koffie in een schuilhutje en beginnen daarna aan een klim van 300 m naar een uitzichtpunt. Het is vreselijk hard werken, te meer door de sneeuwlaag steeds dikker wordt. Maar uiteindelijk komen we toch bij de uitzichttoren. Hij ziet er heel degelijk uit, maar van uitzicht is geen sprake.
De trap heeft een een aardige staalconstructie.
We lunchen hier ook, maar we koelen behoorlijk af. Lilian maakt nog een groepsfoto, waaraan ze later wordt toegevoegd.
Na deze pauze gaat het even mis. We dalen steil af, maar na een tijdje komt Rafal er achter dat hij 180 graden verkeerd gaat. Dus omkeren en weer steil omhoog door de diepe sneeuw terug.
We hebben wat uitzicht en kunnen onze eindbestemming al zien liggen.
Later wordt het zicht zelfs nog iets beter.
Het is nu stug afdalen. In het plaatsje is het hotel snel gevonden. Het blijkt splinternieuw en nog niet geheel afgebouwd, dus erg kaal. Maar we hebben een prima kamer met badkamer. Rinse laat de vermoeienissen van de tocht van zich af glijden en soest lekker weg op zijn bed.
Het eten smaakt weer goed. Een paar maken nog een korte avondwandeling, maar het plaatsje blijkt uitgestorven. Alleen de neogotische kerk valt nog op.
zondag 3 februari 2013 Zloty stok - Kamieniec - Wroclaw
Een bekend taxibusje komt ons ophalen voor de reis naar Wroclaw. De tocht heeft nog een
verrassing in petto. We brengen nog een bezoek aan het voormalige paleis van Marianne in Kamieniec (vroeger Kamenz). Haar moeder had in 1810 uitgestrekte kerkelijke (voornamelijk van kloosters) landgoederen verworven in Silezië. Ze waren eenvoudig geconfisqueerd. Na de dood van haar moeder erfde ze die. Toen volgens haar een samenleven met haar brute en overspelige man onmogelijk was geworden, ging ze in 1835 in Silezië wonen en startte de bouw van een enorm neogotisch slot. Nadat ze in 1845 was verbannen, kon ze vanaf 1853 het slot nog laten voltooien voor haar zoon Albert. In 1945 werd het slot door de Russische troepen geplunderd en in 1946 in brand gestoken. Nu zijn ze druk bezig het enorme complex weer te restaureren.
Rondom het slot staat een hoog hekwerk. We moeten eerst een heuvel beklimmen om er bij te komen. De gotische bouwstijl is duidelijk herkenbaar.
Midden bovenop de voorgevel staat het wapen.
Onderaan de heuvel staat de voormalige slotkapel, die tot 1945 als kerk heeft dienstgedaan.
Er staan grote informatieborden met weer een ander portret van haar.
Op internet zijn trouwens nog talrijke fraaie portretten van haar te vinden. Na dit intermezzo zetten we onze tocht weer voort. Aan het eind van de ochtend arriveren we in Wroclaw. Rafael begeleidt ons naar het hostel en neemt daarna afscheid om zich weer bij zijn gezin te kunnen voegen dat nu ook in Wroclaw is. De entree van het Moonhostel aan een grauwe binnenplaats doet geen wonderen verwachten. Met onze bagage slepen we ons vele trappen op. Het hostel blijkt echter van moderne snit, ziet er gezellig uit en heeft vriendelijk personeel. We stallen onze bagage in het depot. Nu begint de race om voor donker nog zo veel mogelijk van Wroclaw (vroeger Breslau, de derde stad van het Duitse rijk) te zien. Via de Zoutplein komen we op de Markt. Hier zijn nog fraaie gevelwanden.
De gevels zelf zijn rijk versierd.
Opmerkelijk is in Polen de kerstversiering tot maart blijft staan.
Op alle overnachtingsadressen was al opgevallen dat de kerstboom er nog stond. Ook op de Markt staat nog een enorme kerstboom. Het belangrijkste bouwwerk is wel het 13e eeuwse gotische raadhuis.
We hebben helaas geen tijd om de talloze mooie details allemaal te aanschouwen.
Op vele plaatsen in de stad behoren kleine bronzen beeldjes tot het straatmeubilair.
Ons volgende bezoek wordt de Maria-Magdalenakerk.
De kerk heeft weer hoge bakstenen torens, waarvan de spitsen in de oorlog verloren zijn gegaan. Aan de bovenkant zijn de torens met de stalen brug met elkaar verbonden. Het metselwerk ziet er zwartgeblakerd uit en zit vol scheuren. Tijdens de tweede wereldoorlog is 90% van de stad verwoest. De grootste verwoestingen richtten de Duitsers zelf aan tijdens de belegering door de Russen. Een groot deel van de binnenstad werd gesloopt voor de aanleg van een landingsbaan.
Als we de kerk binnengaan, ziet deze er verrassend licht een mooi uit.
In de zijkapellen staan talloze rijk bewerkte grafstenen opgesteld.
Ook de preekstoel is rijk gebeeldhouwd.
We laten ons verleiden de toren te beklimmen. Er lijkt geen eind te komen aan het aantal trappen. Er is goed te zien dat de toren in verband wordt gehouden met beton. Tenslotte komen we bij een deurtje dat toegang geeft tot de brug. We wanen ons op de Noordpool. Het is hier slechts kort uit te houden.
Het zicht over de stad met raadhuis en gevelwanden is wel mooi.
De volgende kerk die we bezoeken is de St.Vincent.
Van oorsprong romaans, later vergroot in gotische stijl.
De kerk is nog niet zo lang geleden overgegaan naar Oekraiens-Grieks-Orthodoxe Kerk. De kerk is 77 m lang. Behalve iconen
zijn ook nog wat oude gebeeldhouwde stenen.
De vrouw die toezicht houdt, drukt me meteen een Duitse beschrijving van de kerk in handen en twee kaarsen voor een goede reis naar huis voor mijn vrouw en mij, hier natuurlijk aan te steken. Door Wroclaw stromen verschillende rivieren, waarvan de Oder de belangrijkste is. Door het water zijn vele eilanden in de stad ontstaan. Op één ervan staat de Dom.
Maar wij gaan eerst het complex van het vroegere Augustiner klooster, waar de kerk van de heilige maagd Maria aan vast is gebouwd.
Deze kerk is een echte verrassing. Het is een grote lichte kerk.
Alle grote ramen bevatten mooi modern glas-in-lood.
Bovendien staat er zeer veel oud polychroom houtsnijwerk opgesteld.
De ribben van de gewelven in de zijbeuken vormen een aardig lijnenspel.
We zetten onze tocht voort naar de Dom.
Net als we naar binnen willen stappen, komen Ellen en Marian naar buiten, die vluchten voor de kerkdienst. De kerk zit propvol, zelfs in het portaal staat een menigte gelovigen. Ons wordt dit ook te veel. We lopen een rondje om de Dom en langs de botanisch tuinen op zoek naar een lunchadres. Maar hier is niet veel, daarvoor moeten we in het oude centrum zijn. Het wordt Green Way dat een mooie gevel heeft.
Er komen meest jonge Polen, die zodra ze de laatste hap binnen hebben weer vertrekken. Wij gaan voor een salade met taart toe. Daarna gaan we een tweede poging doen de Dom te bezoeken. Eerst lopen nog langs het toegangshek aan de zuidzijde van het Ossolineum.
Dit wetenschaps- en cultuurcentrum van Polen kwam na de wereldoorlog in de Oekraïne te liggen. In 1946 en 1947 is een gedeelte van de collecties van L'viv in de Oekraïne naar Wroclaw verhuisd. Vanaf een eiland in de Oder heb je zicht op de noordgevel van het complex.
Als we bij de Dom aankomen, is er even geen dienst te zijn. Het blijkt dat het grootste deel van de Dom alleen tegen (voor ons geringe) betaling te bezichtigen is. We worden niet teleurgesteld. Ontelbare glas-in-loodvoorstellingen in de meest fantastische kleuren.
De dom zelf is vreselijk duister, maar voor het bekijken van het glas-in-lood komt dat wel goed uit.
Achter in de kerk bevinden zich twee Italiaanse kapellen met koepel. Hier is eigenlijk wat te weinig licht om alles mooi te zien (de schemering valt al in) Ze zijn rijk beschilderd.
Een andere kapel bevat een monumentale graftombe.
Ook zijn er nog oude muurschilderingen, die zich bijna in volledig duister bevinden.
Door de fraai besneden houten toegangsdeur verlaten we de kerk,
die al vol zit voor de volgende dienst. Ook aan de buitenkant bevindt zich nog het nodige beeldhouwwerk.
We kijken nog eenmaal achterom naar de imposante torens
en haasten ons naar de laatste kerk die we nog willen bekijken voor het geheel donker is. De St. Elizabeth kerk heeft een toren van 90 m hoog die beklommen kan worden. Voor de oorlog was hij met spits 130 m hoog. Hij was ook de belangrijkste Lutherse kerk. Het was de kerk waar de bekende theoloog Dietrich Bonhoeffer gedoopt werd. Hij streed later tegen het naziregime en werd vlak voor de bevrijding omgebracht. We moeten de kerk in het halfduister bekijken.
Een modern glas-in-loodraam valt op.
De voorstellingen verwijzen duidelijk naar de jodenvervolgingen, dwangarbeid en concentratiekampen.
Ik neem een detail uit een enorm beeldhouwwerk van de kruisiging.
In het voorportaal zijn in het gewelf aardige ribben met kopjes.
Ook aan de buitenzijde bevindt zich beeldhouwwerk.
Maar nu het donker is geworden gaan we naar het hostel terug. Gezamenlijk gaan we weer terug naar de stad voor een maaltijd in een pizzeria. Lilian en ik nemen een maxi pizza voor ons tweeën met een prima wijntje.
Na het eten lopen we nog een rondje door de stad. Het raadhuis ligt er romantisch bij in de
schijnwerpers.
Ook een stadspaleisje wat tegenwoordig een museum is goed uitgelicht.
Het lukt ons niet uit buskaartjes naar het vliegveld voor morgen uit een automaat te halen.
Vandalen hebben er wat aan gemorreld. Weer terug in het hostel verbazen we ons over een Pools Loesje.
maandag 4 februari 2013
Het is verbazingwekkend hoe goed ontbijt we voor slechts 2,50 EURO krijgen. Hierna lopen
we naar de bus. In de bus doen we pogingen om kaartjes uit de automaat te krijgen, maar
het lukt niet. Jammer dan. De terugvlucht verloopt geheel volgens schema. Het blijft onbegrijpelijk dat een retourtje 31,71 EURO kost (exclusief ruimbagage à 15 EURO per vlucht). Om kwart voor vier zijn we thuis. Het was een interessante kennismaking met Polen. Soms wat kou geleden, soms niet al te best geslapen, soms wat zwaar en niet met de beste weersomstandigheden. Maar wel
de moeite waard. Dank aan Carla en Rinse voor de organisatie.
