Wij willen dit weekend drie wensen in vervulling laten gaan. Dokkum beter leren kennen, wat bij een vorig bezoek niet helemaal lukte, een bezoek brengen aan Lilians schoolvriendin Kittie en haar vriend in Holwerd en het allerlaatste traject van het Friese Woudenpad (Holwerd - Dokkum) afleggen. Door de lange reis arriveren we niet vroeg in Dokkum. We beginnen onze wandeling over de wallen van Dokkum.
Vanaf de brug over het Kleindiep kijken we de stad in.
Op een van de bolwerken staat de molen Zeldenrust. Hij wordt net opgestart en we zien boven in de molen het graan tussen de molenstenen verdwijnen
en op de begane grond het meel in rap tempo in een enorme zak komen.
Vanaf de omloop hebben we een mooi zicht op Dokkum.
We vervolgen de wal waar vanaf we steeds de stad in kunnen kijken.
Terugkijkend zien we de molen waar we net waren.
Bij de Keppelstraat gaan we tijdelijk de stad uit om de Bonifatiuskapel te bezoeken. Voor de kapel bevindt zich de Bonifatiusbron met een standbeeld van de heilige. Bij de moordaanslag zou hij zich verweerd hebben met een boek.
De kapel bestaat uit een halve cirkel met een rechte achterzijde, waarbij een gedeelte niet overdekt is.
We leren hier veel over het leven van Bonifatius. Zijn afbeelding is hier ook in glas-in-lood aanwezig.
De Engelse Bonifatius was aartsbisschop van Mainz en was 80 jaar toen hij en zijn volgelingen vermoord werd. Direct na zijn overlijden werd hij heilig verklaard. Hij werd begraven bij het klooster in Fulda waar hij innige banden mee had. We gaan weer terug naar onze stadsroute. Op het brugwachtershuis zit een gevelsteen met het wapen van Dokkum. De letters SPQD is een latijnse afkorting om aan te geven dat het pand van de gemeente Dokkum is.
De in 1627 overledene was een bekende doopsgezinde psalmberijmer en maakte stichtelijke gedichten. Hij werd op het kerkhof in het centrum (waar nu de Markt is) begraven. Welgestelde doopsgezinden uit Amsterdam kregen toestemming om de stoffelijke resten op te graven en mee naar Amsterdam te nemen. Tijden later moest een notaris een erfenis verzorgen. In de boedel trof hij ook een doos met beenderen van de eertijds overledene aan en nam contact op met de gemeente Dokkum. Zo belandde die doos op het gemeentehuis. Weer later heeft men besloten een nieuw graf te maken, waar wij nu voor staan. Na enige omzwervingen in de stad gaan we het Bonifatiusmuseum bezoeken om onze kennis nog wat te verdiepen. Er zijn voorwerpen uit die tijd, zoals een gouden ring die uit de Ee is gebaggerd,
De voorstellingen betreffen waarschijnlijk Wodan en raven. Ook is er een klank en lichtspel over de moordpartij.
Via een luchtbrug komen we in Museum Dokkum. Hieronder een aantal aardigheden.
Een vuurstolp van rond 1700, bedoeld om het vuur 's nachts gaande te houden.
Een zilveren suikerstrooier van omstreeks 1730 met de verloren zoon als varkenshoeder.
Een fraai portret van Hendrina Geertruid Suiderbaan (1772 -1837). Duidelijk iemand uit de gegoede burgerij.
Fraaie plavuizen in de kelder.
Een schooltas.
Een tegel speciaal voor Dea.
Als we hierna de wandeling voortzetten, zien we dat de tijd al aardig is voortgeschreden. Het is niet leuk om erg laat bij Lilians schoolvriendin Kittie aan te komen, waar we tot de volgende morgen zullen verblijven. Omdat de Grote kerk morgen dicht is, werpen we daar nog snel een blik in.
Voor de reformatie was er op de markt een abdijkerk en een kleine kerk. Men besloot de abdijkerk af te breken en daarna werd de kleine kerk Grote kerk, hoewel de afmetingen niet veranderden, We lopen nu naar het busstation, waar de bus ons via Ternaard naar Holwerd brengt. Kittie heeft de bus langs zien komen en komt ons al tegemoet. Samen lopen we nog naar de vermaning, een heel aardig kerkgebouw.
Bijzonder zijn de versieringen in het plafond in de vorm van karrenwielen.
Hierna lopen we naar de hervormde Sint Willibrorduskerk.
De middeleeuwse kerk is al lang afgebroken en in de 18e eeuw vervangen door een L-vormig gebouw. Het bevat een groot orgel
en een rijk bewerkte preekstoel.
In de kerk liggen vele zeer grote oude grafstenen, die de voormalige rijkdom van de plaats aangeven.
Voor de kerktoren maakt Kittie nog een statieportret van ons.
De kerk lag vroeger buitendijks. Naast de kerktoren was een tolhek dat men moest passeren als men de boot naar Ameland nam.De toren heeft ook als vuurbaak dienst gedaan. We gaan nu naar onze overnachtingsplek. Kitties vriend Bas heeft de oude smederij van Holwerd gekocht. Het woonhuis heeft als zodanig al vele jaren geen dienst gedaan en de smederij is nog gedeeltelijk intact.
We krijgen een rondleiding. Veel werk is er al verzet, maar er is ook nog een lange weg te gaan. Kittie bereidt ons een heerlijke maaltijd en daarna lopen we met z'n allen naar de Waddenzee, waar we op de zeedijk van de avondluchten genieten.
We zien de vuurtoren van Ameland steeds oplichten.
We slapen op de bedbank in de huiskamer en daar heerst de hele nacht een serene rust.
zondag 12 augustus 2018 Holwerd - Dokkum 17 km
Deze ochtend starten we met een zondags ontbijt.
Er is een tijd van komen en een tijd van gaan.... We nemen afscheid. Ik neem nog een foto van het huis. De bijzondere dakbedekking verraadt dat de bewoners vroeger welgesteld waren. De smederij rechts van het woonhuis heb ik niet op de foto gezet, omdat daar de auto voor stond.
We lopen het dorp uit en zijn dan in het boerenland. Sommige akkers hebben bloemenranden.
Wij gaan op weg naar Waaxens. Op een terp staat daar de Sint Thomaskerk. Van oorsprong een romaanse kerk en later tot gotische kerk verbouwd.
Vlak bij de kerk lag de Sjuckmastate, die reeds lang is afgebroken. Wel rest nog het poortgebouw.
De gevelsteen dateert uit 1668.
Aan de achterzijde van de poort bevindt zich een duiventil.
We gaan weer verder. Het lopen door het boerenland is zeker niet saai.
Het volgende terpdorpje is Brantgum met ook hier weer een oud kerkje.
Bij de laatste restauratie kwam onder de dikke pleisterlaag een groot stuk romaanse muur van tufsteen te voorschijn.
Weer wat verder volgt het terpdorpje Foudgum.
De oude romaanse kerk is al lang geleden afgebroken. Alleen de toren bevat nog romaanse delen.
Foudgum gaat er ook prat op dat de eertijds zeer bekende dichter en schrijver Francois Haversmidt (pseudoniem Piet Paaltjes) hier als dominee en vrijgezel zijn eerste standplaats had.
Later vertrok hij naar Den Helder, waar hij ook trouwde, maar het grootste deel van zijn leven was hij voorganger in Schiedam. Hij werd echter steeds zwaarmoediger en toen zijn vrouw overleed pleegde hij zelfmoord.
De route die wij lopen komt niet overeen met die in ons boekje staat. Hij is vrijwel geheel verlegd en dat lijkt een grote verbetering. Hele stukken lopen we padloos door weilanden.
We komen uit in Hiaure. Ook hier is de romaanse kerk wegens bouwvalligheid afgebroken en vervangen.
Door een opening in de deur is iets van het interieur te zien.
Een prent geeft het uiterlijk van de kerk ongeveer 300 jaar terug weer.
Hierna volgt het meest verrassende deel van de tocht, waarbij steeds onverwachte wendingen door het landschap plaatsvinden.
Op een gegeven moment loopt een hele stoet koeien met ons mee.
Na het passeren van twee bruggetjes en het doorkruisen van een weiland staan we bij een hekje in een bosrand. Daarachter is een trap die de terp van Aalsum opgaat.
Hier staat weer een romaans kerkje,
De toren is afgebroken, waardoor de muur aan die kant er niet stijlvol uitziet. Op de kerk is nu een klein houten torentje aangebracht.
In de toren hangt een 15e eeuwse klok.
Het kerkhof is in 2009 in het nieuws geweest. Een loodzware grafsteen werd meermalen verplaatst. Omdat men aan grafschennis dacht, werd een verborgen camera opgesteld. Op die beelden was te zien dat de steen uit zichzelf in een paar seconden een meter opschoof. Het Nederlands Forensisch Instituut werd ingeschakeld, maar kon geen verklaring vinden.
Omdat de kerk gesloten is, maak ik nog een foto door een raam.
Via een aangename route lopen we daarna Dokkum in. Op de wanden van een onderdoorgang van een verkeersweg zijn schilderingen aangebracht die herinneren aan de vroegere spoorlijn.
We zoeken tevergeefs naar het vroegere station van Dokkum, dat 200 m van het busstation moet liggen. Daarna gaan we nog even de stad in om een ijsje te eten en de neogotische kerk van Cuypers te bekijken.
Een voorbeeld van een paneel van het altaar.
Na nog een blik op de Waag
besluiten we dat het mooi is geweest. Het was en heerlijk weekend. Ons rest nog een lange reis naar huis.
