Na een lange busrit vanaf Coevorden kunnen we de benen strekken. We belanden meteen in een uitgestrekt glastuinbouwgebied voor sierplanten. Als we dit doorkruist hebben, zijn we bij het Veenpark. Dit is een grote toeristische attractie. Alles wat met de veenontginning te maken heeft, is hier te zien. Er rijdt een treintje over het terrein en er is zelfs een harmoniummuseum. Achter een schaapskudde zien we in de verte nog wat oude stoomwerktuigen staan.
Op de grens met het Veenpark dalen we een steildijkje af naar een akker. Volgens het boekje moet hier een pad lopen, maar de akker is tot aan het prikkeldraad beplant. Jammer dan voor deze
eigenwijze boer. Even verder lopen we langs de Runde. Tijdens de veenontginningen werd dit veenriviertje gedegradeerd tot een recht waterafvoerkanaal. De laatste jaren is men druk bezig dit water weer een natuurlijker gezicht te geven. Op diverse plaatsen zijn zogenaamde "huisplaatsen" aangelegd, op de locaties waar vroeger een ontginningswoning heeft gestaan. Op de foto is de omtrek van de woning en de waterput met veenbonken aangegeven.
Ook is er wat fruit aangeplant. Om de vissen wat meer ruimte te geven zijn bij de stuwen vistrappen aangelegd.
Bij het dorpje Foxel heeft men weer meanders in de Runde gelegd. Het ziet er meteen een stuk
aantrekkelijker uit.
Er zijn zelfs knuppelpaden door moerasjes. Even voor Emmer-Compascuum besluiten we via een watertje te wandelen en niet langs de weg. Tenslotte is er geen ruimte meer om te lopen, behalve een steile oever. Het wordt worstelen door dichte bosschages om een visvijver te bereiken. We genieten ook van een zeer originele beplanting. Uitgebloeide kaardenbollen tussen bloeiend koolzaad.
We komen nu op een plaats waar vroeger een schansenfortificatie heeft gestaan. Een kunstenaar heeft iets gemaakt wat op een fort lijkt en waar water doorheen stroomt.
Het geheel zou ook gebruikt kunnen worden voor openluchtvoorstellingen. Na dit bezoek zijn we het spoor bijster. De markering is verdwenen en het landschap veranderd. We lopen nu tussen twee sloten met een bosschage ertussen.
Gelukkig is er na enige tijd een dam, waardoor we de Runde weer kunnen bereiken. Het is een mooi pad, maar ook hier geen markering. Als we vlak bij de autoweg zijn waarlangs we de camping oeten bereiken gaapt er een breed kanaal voor ons. De enige verbinding is een stalen balk die wat kabels ondersteunt. We verzamelen moed en bereiken toch veilig de overkant.
Op de minicamping Kolderweide worden we hartelijk ontvangen door de eigenaar die ons een prima kop koffie aanbiedt. De camping zelf staat vol met caravans en wij moeten genoegen nemen met een modderig plekje tussen twee van die gevallen op wielen. Onze buurman plaatst meteen zijn barbecue voor de ingang van onze tent, zodat we van zijn geuren mee mogen genieten. Lilian kookt snel een maaltijd. Nadat we met eten klaar zijn, vertrekken we meteen om nog een rondje te lopen. Dit scheelt meteen weer een paar kilometer morgen, want dat wordt een pittige dag. We lopen eerst langs het Stads-Compascuumkanaal. Op de grens van Munterchseveld en Barnflair (wat brandend laagveen betekent) maak ik nog een foto van de sluis.
Terug lopen we langs de Runde. Gedeeltelijk is er veel aan natuurontwikkeling gedaan.
Gedurende de nacht hebben we veel last van de harde ondergrond en de lage temperatuur.
vrijdag 14 mei 2010 Munterscheveld - Boertange 40 km
We zijn blij als we 6 uur kunnen opstaan. Even na zeven uur zijn we al aan het lopen. In Barnflair bekijken we nog de restanten van een redoute, die aanvallen van uit het oosten moest tegenhouden. Daarna lopen we langs het autoracecircuit Polderputten. De dag ervoor zijn er races geweest en de omgeving is een ongelooflijke smeerboel van afval dat overal is neergekwakt. Gelukkig komen we snel in de imposante loofbossen bij Ter Apel. We maken een rondje rond het klooster dat in 1464 werd gesticht en netjes is gerestaureerd.
Helaas zijn we veel te vroeg om het van binnen te kunnen bezichtigen. Op het terrein staat ook nog een aardig vakwerkschuurtje.
Bij Ter Apel is de Runde in de Ruiten Aa gestroomd. We volgen dit riviertje noordwaarts. Evenals de Runde is deze stroom na de tweede wereldoorlog grondig vernield, maar men probeert nu grootschalig de natuur een beter aanzien te geven. In het Meebosch zien we zowaar de zeldzame Zevenster bloeien.
Door vorst en regen zijn de bloempjes wat gehavend. Ter Hoogte van Ter Wisch verlaten we het dal van de Ruiten-Aa en lopen nu een stuk langs het Ruiten-Aakanaal.
Bij het plaatsje Laude lopen we via een aardige houtwal terug naar de RuitenAa. De grondwaterstand is hier flink verhoogd en er is zelfs een vlonderpad.
Na het oversteken van de Ter Apelerstraat wandelen we zelfs padloos door de wei.
We volgen de Ruiten-Aa tot Terborg en maken dan een rondje door het gelijknamige natuurgebied.
Als we op een bankje willen gaan lunchen, blijkt het in beslag genomen door een roodharig individu.
Rond de vennen groeit éénarig wollegras.
We volgen weer het dal van de Ruiten-Aa langs Sellingen en Sellingerzwarteveen. Vlak voor Rijsdam volgen we de Nieuwe Ruiten-Aa. Dit riviertje werd vroeger gebruikt om water naar de
omgeving van Bourtange te leiden om daar zo nodig de boel onder water te zetten. Daarvoor was in de Ruiten_Aa een rijsdam aangelegd. Een weiland is geel van de paardenbloemen.
Nu lopen we recht op het Ruiten_Aa kanaal af dat we via Jispinghuizersluis enige kilometers
volgen. Dan schuiven we weer een stukje op naar het oosten om dan weer een paar kilometer kaarsrecht over het met bomen omzoomde Moddermanspad verder te gaan.
We bereiken zo de buitenkant van de vesting Bourtange. We lopen eerst naar de camping 't Plathuis,
waar we ook heel vriendelijk worden ontvangen. We krijgen een privéveldje van een paar ha!
Als de tent staat kruipen we meteen in de slaapzak. Het is erg koud en we zijn toch wel enigszins
moe. Na een tukje van een uur gaan we bij de receptie afrekenen en daarna naar de vesting. Ik ben er vroeger ook wel eens geweest, naar nu is alles pico bello gerestaureerd en ook is er veel wat verdwenen was weer bijgebouwd.
We verlaten Bourtange aan de andere zijde over een brug die ook voorzien is van "gemakken".
We lopen over de weg naar de Duitse grens. Het gebied ten ten noorden van de weg is in beheer bij
het Groninger Landschap en wordt begraasd met Konikpaarden.
Vlak voor de grens lopen we aan de noordkant de vestingwerken op, die langs de grens liggen. Aan de Duitse kant is een brede gracht.
Dan gaan we weer westwaarts over de Bakovenkade, die het opgestuwde water bij
Bourtange tegen moest houden. Bij de redoute Bakoven is een sluis waarmee de waterstand geregeld kon worden. We genieten nog even van de mooie zonsondergang.
Daarna lopen we via de vestingwerken van Bourtange terug naar de camping, waar we snel de slaapzak in kruipen en beter slapen dan de nacht ervoor.
zaterdag 15 mei 2010 Bourtange - Wedde 22 km
Ook deze morgen staan we weer om 6 uur op
en vlak na zeven lopen langs het Bourtangerkanaal.
Bij Bourtangersluis komt deze in het Ruiten-Aakanaal. Rond de sluis zijn talloze kunstwerken in de vorm van totempalen opgesteld.
We lopen verder via akkers.Hier heeft men wel een bijzonder originele manier van routemarkering aangebracht.
Daarna volgt een prachtige houtwal, die waarschijnlijk de vroegere loop van de Ruiten-Aa volgt. Hiervoor waren de natuurterreinen van Staatsbosbeheer. Nu lopen we op grond van Natuurmonumenten. Op de weidegronden naast de rivier lopen Lakenvelders.
Een grote pol dotters staat aan de oever.
We steken de rivier over en dan zie ik een vogel over het water scheren en onze richting opkomen.
Onmiskenbaar een waterspreeuw. Hij gaat schuin tegenover ons op een tak zitten en laat zijn witte bovenborst en omhoogstaande staart goed zien. Dit is een zeer bijzondere waarneming voor Nederland! We lopen verder door hoog gras langs de rivier. Bij een bankje nemen we koffiepauze. Even verderop is een vistrap. Een muskusrat rent voor onze voeten langs en plonst het water in. Het Lieftinghsbroek is weer een restant van de bossen die langs de Ruiten-Aa hebben gestaan.
We mogen er niet in, wel zien we aan de randen veel Salomonszegel.
Tientallen ha cultuurland zijn hier in de omgeving uit productie genomen voor natuurontwikkeling.
Het Metbroekbosch mogen we wel in. Een oude loop van de Ruiten-Aa is weer actief gemaakt en het is een genoegen hier langs te lopen.
In het bos laat men de natuur zijn gang gaan.
Omdat de grondwaterstand in het gebied flink verhoogd is , zijn er ook plassen met
waterviolier en waterranonkel. In het dorpje Smeerling staan prachtige boerderijen, het is dan ook een beschermd dorpsgezicht.
De route blijft heel fraai. het natuurherstel heeft hier duidelijk een positief effect gehad. In Ter Wupping kopen we een potje honing uit een zelfbedieningskast. De Oude Loop is hier weer tot een
prachtig dal met meanderende beek teruggebracht.
zaterdag, 16 april 2011 Wedde - Bellingwolde 23 km
Vandaag gaan we het laatste stuk van het Naoberpad te gaan lopen. We maken het ons niet makkelijk, want er rijden vanaf Groningen bussen in plaats van de trein. Als we uit het station komen is er geen verwijzing naar het vervangend vervoer. Na enig speuren zien we een Arrivabus. Helaas blijkt dit de stopbus te zijn, maar de chauffeur wijst ons de juiste standplaats. Voor die bus staat nog een rij passagiers. Als wij aan de beurt zijn om in te stappen worden we door een "regelaar" gemaand te wachten. Het is 10.17 en om 10.19 dient de bus stipt te vertrekken. Wij worden geacht met de volgende bus (de stopbus) te gaan. Ondanks duidelijke protesten mijnerzijds, moeten we lijdzaam toekijken hoe de bus nog twee minuten met open deuren wacht alvorens te vertrekken. Blijkbaar vinden ze bij Arriva passagiertje pesten een leuk spelletje. Gelukkig blijkt de stopbus sneller te rijden dan de dienstregeling en halen we in Winschoten nog de aansluitende bus naar Wedde. Nog net in de morgen kunnen we aan onze wandeling beginnen. We starten met een bezoek aan de Borg. Vroeger viel deze streek onder het gezag van de bisschop van Münster. Deze had een leenheer om zijn zaakjes in deze streek te regelen en zijn zetel was de borg te Wedde. Zo te zien heeft het burchtterrein net
een opknapbeurt gehad, want het ligt er wat kaal bij.
Het park bevat veel stinsenplanten, waaronder de gele hondstand,
die hier te midden van talrijke uitgebloeide winteraconieten staat, heel erg opvalt.
We zetten onze schreden naar de 13e eeuwse kerk van Wedde. De toren is in 1860 gebouwd.
Daarvoor verwijderde men de eeuwenoude westmuur om de stenen als fundament te gebruiken. Als we het dorp verlaten wandelen we langs de rand van het dal van de Westerwoldse Aa met zicht
op de Hoornder Meeden, grasland dat als natuurterrein wordt beheerd.
Nu volgt het recreatiepark Wedderbergen dat heel fraai gelegen is tussen hoogopgaand geboomte en veel water. Daarna lopen we langs de oever van de Westerwoldse Aa.
Op veel plaatsen wordt nog gewerkt aan natuurontwikkeling. Rechtgetrokken beken worden weer kronkelig gemaakt met oevers die niet overal steil zijn.
Even later lopen langs een zijbeek. Boven de rietlanden ernaast cirkelen drie kiekendieven.
De beek gaat over in het niet meer kronkelende Veendiep. We lopen door bosjes waar flink in is gekapt, waardoor paden nauwelijks meer zichtbaar zijn. Wat verder op passeren we een drietal langgerekte plassen, die waarschijnlijk door vervening zijn ontstaan.
Dan komen we bij het Vereenigd of B.L. Tijdenskanaal dat we geruime tijd volgen.
Vervolgens gaan we naar de Duitse grens. Hier blijkt de route verlegd te zijn en de markering is verre van duidelijk. Het eerste stuk loopt aantrekkelijk door bosjes. Daarna lopen we een tijd langs een kaarsrechte sloot in boerenland tot we in Bellingwolde bij een huis met woeste honden uitkomen. Ook de bazin kijkt verre van vriendelijk. De juiste route is gemist. We zijn vlak bij de kerk. Op het oude kerkhof staan stinsenplanten, waaronder knikkende vogelmelk.
Naast het kerkhof staat nog een aardig eeuwenoud huisje.
We lopen nu van de route af Bellingwolde in voor ons overnachtingsadres. Het is een kapitale boerderij, die zijn beste tijd heeft gehad en voor 3 ton te koop staat. Op het erf is een minicamping en ze hebben een trekkershut, waar we tegen een schappelijke prijs de nacht kunnen doorbrengen. Na het afrekenen komt Lilian terug met een elektrisch kacheltje voor als het koud mocht worden, een nieuwe druk van het Noaberpad en een fles wijn. Die beginnen we meteen soldaat te maken op ons terras.
Hij is lekker maar hakt er goed in. Lilian bereidt een heerlijke maaltijd. We hebben geen fut meer voor een avondwandeling en slapen die nacht goed.
zondag 17 april 2011 Bellingwolde - Nieuweschans 19 km
Het is stralend weer. In de boerderij ligt een pakje met een briefje: voor onze gasten in de trekkershut. Het bevat vier dikke plakken zelfgebakken chocoladecake. We lopen de weg door het dorp weer terug. Aan de weg staan vele kapitale boerderijen.
Het rijke boerenleven is passé. De boerderij op de foto staat te koop en sommige andere staan op instorten. We komen ook weer langs de 16e eeuwse Magnuskerk met losstaande toren.
De kerk verving een oudere kerk die bij de stormvloed van 1509 ernstig was beschadigd.
De kerkgangers stromen binnen. Kinderen dragen Palmpasenkruizen. Even verder weer een paleisboerderij.
De gevel is rijk versierd.
Via een bos en een weg door het boerenland bereiken we Oudeschans. Enige decennia geleden was er weinig meer dat aan een schans herinnerde.Tegenwoordig heeft men de stervormen van de schans weer aangebracht. In het centrum staat het vestingmuseum.
Aan de andere kant van het pleintje de garnizoenskerk met de eraan vast gebouwde pastorie.
Er wordt op deze zondagmorgen een concert gegeven. Langs het water van de buitenste
schans lopen we het plaatsje weer uit.
Daarna gaan we een enorme vlakte van boerenland in. Een groot perceel populierenbos zorgt voor enige afwisseling.
Later bereiken we via een weg met kapitale boerderijen en een fietspad weer het Tijdenskanaal en vlak er op Booneschans, vroeger ook een belangrijke Oostgroningse schans. Overal is men nog grootschalig bezig met natuurontwikkeling, want we zitten vlak langs de Aa. Aan de oevers van nieuw gegraven water is te zien dat er een dunne kleilaag ligt op veen. De klei is er op gekomen door de overstromingen van de Dollard. Langs het fietspad staat een haag van sleedoorns.
Vanaf Booneschans lopen over gras langs langs het Tijdenskanaal met rechts van ons natuurgebied en aan de andere kant van het kanaal natuurontwikkeling.
Vlak voor Nieuweschans lunchen we in het natuurgebied met uitzicht op waterpartijen. Nieuweschans heeft een aardig centrum.
Van de schans is een klein gedeelte tegenover het thermaalbad in vorm teruggebracht.
Bourtange steekt er als schans met kop en schouders boven uit. Door bos lopen we naar het station dat buiten de plaats ligt. Voor we er erg in hebben zijn we er, het ligt verscholen achter een plas.
Op het perron feliciteren we elkaar met met voltooien van dit pad.
Bij de aanleg van dit spoor had men hoge verwachtingen van deze lijn. Men dacht dat het spoorvervoer op Bremen een hoge vlucht zou nemen. Bij het station is een remise voor 10 stoomlocomotieven.
Voor de bediening van de draaischijf was destijds 8 man personeel nodig. De remise is nu in gebruik als restaurant. Het internationale treinverkeer beperkt zich tot een boemeltje naar Leer. Maar nu is er een aantal dagen helemaal geen trein dus beginnen we onze terugreis met de stopbus naar Groningen.
