vrijdag 22 september 2017

17-09-11-C Rijksmuseum Amsterdam

 maandag 11 september 2017

Het laatst zijn we tijdens de verbouwing van het Rijks binnen geweest. We treinen naar Amsterdam-Zuid lopen gedeeltelijk langs de Art-Zuidroute. Ook dit jaar zijn er meerdere werken van Klaas Gubbels.

Na een half uurtje komt ons doel in zicht.



Bij het Rijksmuseum nestelen we ons in de beeldentuin op een beschut bankje in de zon voor de lunch. We hebben uitzicht op bloemen, beelden en horden toeristen. Hier na gaan we het museum in. Het eerst letten we op de gerestaureerde elementen van Cuypers zoals een vloer met sterrenbeelden



of de gebrandschilderde ramen.


Over Lucas van Leyden gesproken, zijn beroemdste werk, Het laatste oordeel uit 1526,  hangt hier nu tijdelijk in de eregalerij omdat de Lakenhal in Leiden gerestaureerd wordt.



Wijnand Nuijen is ook een interessante schilder die helaas op 26 jarige leeftijd stierf. Zijn Schipbreuk op rotsachtige kust uit 1837 werd door koning Willem II aangekocht.



Een andere romantische schilder is Barend Cornelis Koekkoek. Hij verhuisde naar Kleef omdat landschap hem meer bekoorde dan dat in Nederland. Hier zijn Bosgezicht 1848.



Soms doet een voorwerp de zwarte bladzijden uit de Nederlandse geschiedenis herleven. Van 1873 tot 1914 voerde Nederland de Atjehoorlog, waarbij meer dan 100.000 mensen omkwamen. Een etiket op een buitgemaakt schild vermeld:  Schild van den Atjeher die in dec, 1876 den 1e luitenant Regensburg in de benteng Lemboe deed sneuvelen. Atjinees ook dood,


In 1482 bouwden de Portugezen het eerste Europese fort in Afrika in het tegenwoordige Ghana voornamelijk voor de goudwinning. Later werd het  als fort Elmina een belangrijk aanvoerpunt voor de slavenhandel. In 1637 werd het door de Hollanders verovert. Nederland schafte als een der laatste landen in Europa in 1863 de slavernij af. Daarmee was de rol van Elmina nog niet uitgespeeld. Nederland wierf  daar Afrikaanse soldaten voor het koloniale leger die ook  tijdens de Atjehoorlog  strijd voerden. Zij tekenden voor 12 jaar. Isaac Israels portretteerde in 1882 zo'n soldaat vlak voordat hij weer naar zijn land terugkeerde. Gewond en gedecoreerd.


Een heel wat luchtiger onderwerp van Israëls is Ezeltje rijden langs het strand.van Scheveningen rond 1900. Van dit schilderij zijn verschillende versies bekend.


Een heel ander gezicht van Scheveningen toont Hendrik Willem Mesdag vrijwel dezelfde tijd met zijn Vuurtoren in de branding. Eigenlijk een atypisch onderwerp voor hem. 


We maken weer een sprong in de tijd. In de 10e eeuw stichtte graaf Dirk I de abdij van Egmond en is daarmee de oudste Abdij van Holland. Gravin Petronella bestelde begin 12e eeuw een timpaan voor boven de toegangspoort.


Ze staat zelf rechts en haar zoon graaf Dirk VI links. Beiden richten zich tot Petrus  met de woorden die op de onderrand staan: O poortwachter van de hemel, laat deze gelovige, voor u knielende schare
binnen en verzoen hen met de hemelkoning. Voor het beleg van Alkmaar verwoeste Diederick Sonoy Het kasteel en de Abdij van Egmond. Rond 1800 werden de laatste resten afgebroken, waaronder dit timpaan. Het rijksmuseum kocht het enkele jaren later.

We blijven nog even bij de religieuze kunst. De ouders van Maria waren Joachim en Anna. Zij kregen geen kinderen, maar uiteindelijk werd een gebed van Anna verhoord en raakte ze in verwachting, Een eikenhouten Brabants beeldhouwwerk uit ca. 1470 geeft het moment weer dat Anna het heugelijke nieuws aan Joachim vertelt.
r

De Heilige Maagschap uit 1495 (Haarlem) toont Anna, Maria en Jezus links en Maria's nicht Elisabeth met Johannes de Doper rechts op het paneel. 


Een laatste voorbeeld van religieuze kunst. Een krul van een bisschopsstaf uit Limoges uit 1200 van verguld koper en email.


Als laatste nog een voorbeeld van oude niet-religieuze kunst uit 1485. Een tweeluik, waar de Florentijnse architect Guiliano da Sangallo  (met pen en passer)geportretteerd  is met zijn pas overleden vader Francesco  (met een stuk bladmuziek) die architect en musicus was.


Er is erg veel te zien en te bewonderen in dit museum, we zullen nog wel eens terugkomen.




go






d




Geen opmerkingen:

Een reactie posten