We hebben het boekje 17 dagwandelingen in het Gelders Rivierengebied uit de kast gehaald. Sinds 1994 hebben we 13 wandelingen gelopen. Tijd om er weer eens een te lopen, In Zaltbommel neemt een busje ons mee naar Brakel. Wij zijn de enigen en onderweg is er ook geen belangstelling. We stappen uit bij de kerk.
Aan de tufstenen muurdelen is te zien dat het van oorsprong een romaans kerkje was. In de 15e eeuw kreeg het zijn huidige vorm. Wij lopen snel de dijk op om Huis Brakel nog in de zon te zien.
De gebouwen werden in 1768 voltooid. Op het landgoed stond een middeleeuws kasteel dat in 1721 door Franse troepen werd opgeblazen. De ruïne is in de parkaanleg opgenomen.
In het park staan veel aronskelken, waarvan de vruchten nu goed zichtbaar zijn.
De vroegere toegangspoort van het kasteel en de spyker zijn behouden gebleven.
Vroege bebouwing geschiedde op kunstmatig opgeworpen heuvels, z.g. woerden. Veel van die woerden werden later met elkaar verbonden, zodat er een langgerekte hoge rug ontstond, waar nu nog oude boerderijen op liggen.
Als we weer op de Waaldijk zijn, gaan we op de bankje koffie drinken, maar het begint vrijwel gelijk te regenen. Die regen zal geruime tijd aanhouden. Wij vervolgen onze tocht langs een fietspad op de dijk. Vroeger waren hier 140 buitendijkse huisjes, die bij de laatste dijkverzwaring allemaal gesloopt zijn en een zekere kaalheid hebben achtergelaten.
Na enige tijd komen we bij de batterij onder Brakel een verdedigingswerk van de Nieuwe Hollandse Waterlinie dat de vestingen Woudrichem en Loevestein moest ondersteunen. De bouw zorgde voor veel problemen, daar het gebouw door de slappe ondergrond wegzakte.
Na de voltooiing van de batterij was deze al direct verouderd door de uitvinding van de brisantgranaat, waartegen baksteenbouw geen bescherming meer bood. De toiletten liggen er zeer vervallen bij.
Een andere ruimte ziet er iets netter uit.
Wij vervolgen onze tocht langs de Nieuwendijk, een eeuwenoude dwarsdijk, die aangelegd was om Brakel te beschermen tegen water uit het westen, waar Maas en Waal tot 1904 samenkwamen.
Aan de kant van Brakel bevindt zich de boezem van Brakel een moerasgebied, dat als inundatiegebied dienst deed voor de waterlinie. Dat de Nieuwendijk niet altijd betrouwbaar was blijkt wel uit de vele slingers die de dijk maakt en die op dijkdoorbraken wijzen, evenals de ernaast gelegen wielen.
Langs de dijk staan regelmatig notenbomen. Het is ondertussen aardig gaan regenen. Het laatste stuk van de dijk is aardig begroeid, zodat broek en schoenen nat worden. Bij Poederoijensehoek moeten we een ruime lus om een fabrieksterrein maken, waarna we via het Fabriekslaantje de Afgedamde Maas bereiken.
Hier volgen we de weer flink begroeide dijk langs de Afgedamde Maas.
Dan blijkt dat er in 23 jaar wat aan de route kan veranderen. Het gebied tussen Maas en Waal heet hier Munnikenland en is aangewezen om de grote rivieren meer ruimte te geven. Daardoor kon de autoweg naar Loevestein bij hoog water onder water komen te staan en heeft men een geheel nieuwe verhoogde weg aangelegd op het vervolg van onze wandelroute. Wel kunnen we onverhard en wat lager er langs lopen. Lilian maakt een studie van de grote klis.
Het natuurgebied is zeker niet onaardig.
Bij het parkeerterrein voor Loevestein lunchen we op een natuurstenen bankje. met een vernielde tafel.
In de uiterwaarden langs de Waal bloeit veel guldenroede.
Op naar Loevestein.
Via een lange brug bereiken we de vesting.
Voor het personeel moest er huisvesting zijn.
De commandeur had natuurlijk een betere woning dan de meesten.
In de woningen is een expositie van voorwerpen die men uit de grachten heeft gevist o.a. resten van speelgoed.
Ook staat er een maquette van de vesting
en een bijna 350 jaar oude avondmaalsbeker.
De kruittoren is oorspronkelijk een toren van de voorburcht uit 1400.
Toen het kasteel een vesting werd, werd hier het kruit gemaakt en bewaard.
We gaan nu het kasteel bekijken,
maar voor het zover is, wordt ik eerst aan de schandpaal genageld.
Met een ontvangen sleutel kunnen we het "valhek" van het kasteel openen, waarna we op de binnenplaats komen. Daarna gaan we de kelderverdieping is. Vaak is dat het oudste gedeelte van een bouwwerk,maar hier is dat het jongste, omdat het bouwwerk tot na de 2e WO een militaire functie had. De keldergewelven zijn dan ook bomproof.
Het kasteel werd in 1357 gebouwd voor een roofridder, die illegaal tol hief op Maas, Waal en Merwede. Het werd later een verdedigingswerk en kwam tijdens de 80-jarige oorlog in handen van de Spanjaarden, waarna de Staatsen het veroverden, het verloren en weer heroverden. Daarna was het lange tijd staatsgevangenis met Hugo de Groot als bekendste gevangene. De vesting werd onderdeel van de Oude en de Nieuwe Hollandse Waterlinie tot in 1951 de militaire bestemming werd opgeheven. Het kasteel bevat een doolhof van trappen en vertrekken. Overal zien we vensterbanken.
De Grote Camer was het enige vertrek dat in de winter permanent verwarmd werd. Boven de schouw bevindt zich een muurschildering.
Links het wapen van Albrecht II van Saksen Meissen, toen stadhouder en rechts van Philips de Schone, toen graaf van Holland. In zaal bevindt zich ook een hemelbed met een wieg ernaast.
Een ander groot vertrek is de Zael, die voor belangrijke gebeurtenissen en godsdienstoefeningen werd gebruikt.
Links naast de schouw bevindt zich een muurschildering van Catharina van Alexandrië van omstreeks 1400. Ook zijn er indrukwekkende zolders
met dito kapconstructies.
Tijdens ons bezoek heeft het flink gegoten, maar als we uit het kasteel komen lijkt het weer op te knappen. Zo kunnen nog een heerlijk boottochtje maken over de druk bevaren Waal.
We gaan eerst naar Fort Vuren, maar gaan niet aan land. Wij varen door naar Woudrichem.
Loevestein laten we achter ons
en we gaan in Woudrichem aan land. We betreden de plaats via de gevangenenpoort.
Als we bij de kerk aankomen gaat die net sluiten, dus snel even een eerste indruk.
Langs de wal lopen we terug naar de aanlegsteiger.
Er volgt nog een boottochtje naar Gorinchem, waarbij weer fraaie riviergezichten zijn.
In Gorinchem lopen we door de stad
naar het station. Het was een mooi dagje uit.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten