Amsterdamse school 100 jaar. Dat is dit jaar het thema van Monumentendag. We gaan weer eerst naar de Bazel in de hoop nog een paar reserveringen te bemachtigen, maar het systeem is weer verandert en zo zijn we eigenlijk te laat. Wel kunnen we nog kaartjes voor de koninklijke wachtkamer bemachtigen. De rest van de monumenten liggen vrij ver uit elkaar. We beginnen met Huize Lydia aan het Roelof Hartplein. Het is in 1927 opgeleverd als tehuis voor alleenstaande meisjes en vrouwen van katholieke huize. Het U-vormige gebouw heeft aan de achterzijde een besloten binnen tuin.
De welvingen in de gevel zijn typisch Amsterdamse school. Een andere zijde van de U-gevel wordt bekroond met een torenspits.
Verdere kenmerken zijn eenvoudige bakstenen versieringen.
Binnen treffen we ook versieringen aan, zoals fraai glas-in-lood
en speels tegelwerk.
Ook zijn er nog oude elementen behouden gebleven: de ijskasten in de keuken of een verborgen gootsteentje achter een deur.
Er hangt ook nog een poster uit de tijd van de oorspronkelijke doelstelling.
We werden rondgeleid door een uitstekende junior-gids.
Tegenwoordig worden in het complex appartementen verhuurd voor één- en tweepersoons huishoudens en zijn er ruimtes voor activiteiten.
Aan hetzelfde plein staat het Nieuwe Huis. Dit complex uit 1928 was en is bestemd voor alleenstaande mannen en vrouwen. Bij oplevering was het zeer modern. Iedereen had stromend water en centrale verwarming en er waren liften, telefooncellen, een leeszaal, rijwielstalling, postkantoor en winkels. Er werd gezamenlijk gegeten in een grote eetzaal.
Het U-vormige gebouw heeft een trappenhuis dat er van buiten
en van binnen monumentaal uitziet.
Langs de hele gevel is glas-in-lood aangebracht.
Buiten is een besloten tuin.
Het uitstekende bouwsel is de voormalige eetzaal. Typisch Amsterdamse school is de toegevoegde torenklok. Tegenwoordig kunnen de bewoners wel zelf koken. Het complex is nog steeds zeer gewild.
Onze volgende stop is het Joke Smit College aan de Reijnier Vinkeleskade. Deze school werd in 1925 gebouwd als Gemeentelijk Lyceum voor Meisjes. De toegang wordt geflankeerd door fors beeldhouwwerk van Hildo Krop. Op de foto arbeid verbeeldend.
In de centrale hal zijn grote schilderingen op doek die de geologische tijdperken verbeelden.
De kunstenares Maria Hubrecht schilderde dit voor eigen rekening, waarschijnlijk omdat ze de educatie van meisjes heel belangrijk vond. Het is een wonder dat ze na bijna 100 jaar er nog zijn. Wel had ze te dun linnen gebruikt, waardoor ze begonnen te scheuren. Momenteel worden ze ter plekke gerestaureerd.
Op de foto een omgekeerd paneel.
Met lijmdraadjes worden de scheuren gemaakt (door verwarming smelten de draadjes en hechten zich dan).
Op weg naar een woonwijk van de socialistische woningbouwvereniging De Dageraad passeren we één van de vele bruggen met beeldhouwwerk van Krop.
De woonwijk van de Dageraad uit 1920 wordt gemarkeerd door twee zeer opvallende gebouwen.
Bovenaan de gevel staat De Dageraad in grote letters vermeld. Aan de ingangen is extra zorg besteed.
Achter de woonblokken is een grote gemeenschappelijke groene ruimte.
Op de balkons zijn lichtgroene gebogen deuren zichtbaar. Dit zijn de vroegere kolenopslagplaatsen.
Op de laatste foto is op de achtergrond een stukje gevel te zien van het Berlage-lyceum. Dit bestaat uit twee monumentale volledig symmetrische en gespiegelde gebouwen. Op onderstaande foto's een ingang aan de achterzijde
en beeldhouwwerk aan de voorgevel.
We bezoeken ook nog het bezoekerscentrum dat nog de woninginrichting uit de begintijd laat zien.
Op weg naar de Burcht van Berlage worden we nog geconfronteerd met Amsterdan City Swim.
De Burcht van Berlage uit 1900 is het oudste vakbondsgebouw. Na meer dan een eeuw ziet het er nog voorbeeldig uit. Beneden in het trappenhuis is een prachtige klok.
Boven wordt het trappenhuis afgesloten met een glas-in-loodkoepel.
Een stel fraai lampen reikt tot de benedenverdieping.
en heel veel muurschilderingen met socialistische motieven.
Rest ons nog een gang naar het centraal station. Voor ons vertrek per trein vertoeven we eerst enige tijd in de koninklijke wachtkamer van Cuypers uit 1889.
De koets kon voor de loper oprijden, waarna de hoogheden konden stijgen naar de wachtsalon.
Er is te veel te zien voor een wachtpauze, fraaie lichtarmaturen,
vergulde trapbalustrades,
tapijten,
muurschilderingen,
beeldhouwwerk,
houtsnijwerk........
Na dit bezoek gaan we toch maar 2e klas huiswaarts.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten