15-09-20-C ArtZuid en Oud-Zuid in Amsterdam

 Amsterdam   zondag 20 september 2015

Vandaag willen we twee vliegen in een klap slaan. Een capitoolwandeling en de kunstroute ArtZuid, die vandaag voor het laatst is te zien. Vanaf station Amsterdam-Zuid lopen we eerst naar het zuiden om de eerste beelden van de ArtZuid-route te bekijken. Hier zien we op het Gustav Mahlerplein Zenith van Mimmo Paladino (1999)

en Inflated Star and Wooden Star van Frank Stella (2014).

Aan de noordzijde van het station worden een paar bomen omhelsd door beelden, die vol staan met letters die bij de kijker een associatie moeten oproepen. Heart of Trees van Jaume Plensa (2007)

Op Minervalaan zien we het werk Heyday van Georg Herold (2013). De kunstenaar steekt de draak met de gevestigde kunst. Is het een metalen beeld? Nee, een lattenframe is met canvas bespannen en daarna gelakt. Is het een ballerina of toch een pin-upgirl?

Aan het eind van de laan staat het beeld Kasakade van Klaas Gubbels (2015). Hij werkt vaak met de koffiepot of theepot als motief, die hij dan in zijn werk op een bepaalde manier herhaald.

We lopen weer een stukje van onze andere route. In de Cliostraat passeren we de Eerste Openluchtschool voor het Gezonde Kind van J. Duiker uit 1930.

Op grote balcons kon in de open lucht les gegeven worden.

Bij een schoolgebouw aan de Gerrit van der Veenstraat, waar in de oorlog de SD zetelde en daarom gebombardeerd werd, staat een beeld dat verwantschap met de denker van Rodin heeft.

Overigens zijn dier talrijke beeldhouwwerken te bewonderen, vooral op de hoeken van de woonblokken. De Amsterdamse School is daar natuurlijk debet aan.

Op het Olympiaplein vervolgen we weer onze kunstroute. Unted enemies vanThomas Schuette (2011) bestaat ui twee meer dan levensgrote paren, die niet zonder elkaar kunnen.

Een stapel nieuwe straatputten die hier toevallig ook liggen, doen ook aan een modern kunstwerk denken.

Langs de Apollolaan staan de meeste beelden opgesteld. Hirte  van MarkusLuepertz (1986) is expressief en gedeeltelijk beschilderd.

Bij Caduto A Regione van Mimmoo Paladino is het gezicht meer een masker.

De enorme bronzen sculpture Mean Average van Tony Cragg (2014) lijkt op een door de elementen vervormd stuk zandsteen.

 Door van standplaats te wisselen zijn figuratieve elementen zichtbaar.

We switchen weer naar de Capitoolroute. In de Hacquartstraat zien we huizen met bouwstijlen, die wat afwijken van het toen meest gangbare.

Op de Heinzstraat zijn op de toren van de synagoge de tien geboden aangebracht.

Bij het Rijksmuseum lopen we even de tuinen in. hier staan veel beelden van Miro. Het beeld personnage (1970) door voor het lijf een amandel te vergroten en voor het hoofd een kiezel.

Een ander beeld, Jeune Fille S'évadant (1967)  spiegelt zich in een vijver.

Op een bankje in het druk belopen Vondelpark lunchen we. 

In het boomrijke Emmaplein staat een standbeeld van de voormalige vorstin.

Hilda krop mocht voor de Lyceumbrug beelden ontwerpen, die het gezinsleven moesten uitbeelden.

We lopen ook langs het enorme voormalige van Heutzmonument. Deze voormalige volksheld is tegenwoordig in ongenade gevallen en het monument is nu omgedoopt tot Nederlands-Indiëmonument.  Ook hier weer veel beeldhouwwerk.

Weer op de Apollolaan gekomen bekijken we de resterende beelden. Lilian raakt opgewonden als we het beeld Wachter 1 van Tajiri (2005) zien. Het beeld maakt geen deel uit van ArtZuid, maar deze toen in Baarlo wonende kunstenaar heeft haar speciale aandacht.Met het vervaardigen van deze krijgerfiguren probeerde hij oorlogstrauma's te verwerken. 

Dat het kunstwerk in elkaar gezet is door een bedrijf uit Baarlo vervult haar met extra trots.

Schoolkinderen hebben hier ook een kunstwerk neergezet dat voor zichzelf spreekt.

Het beeld Duna van Jauma Plensa (2014) laat het enorme wat uitgerekte hoofd van een jong meisje met gesloten ogen zien.

Als laatste voorbeeld van ArtZuid  Wheelbarrow van Michael Craig-Martin (1941), een duidelijk geval van conceptuele kunst.

Tot slot lopen we door het buurtje van Olympiaweg/Marathonweg, besloten woonstraten die via een poortgebouw toegankelijk zijn. Overal beeldhouwwerk met ook veel verwijzingen naar de Olympische Spelen van 1928.

Ons verzadigingspunt wat beeldhouwwerken betreft is nu wel bereikt als bedacht wordt dat hier maar een klein percentage is afgebeeld.  We zijn tevreden en de missie is volbracht.

15-09-19-DNNh Eilandspolder

zaterdag 19 september 2015   18,5 km

In onze afvinkreeks Capitoolwandelingen is de Eilandspolder aan de beurt. Volgens de beschrijving kan hij alleen van 1 juli tot 1 oktober gelopen worden, dus dat moeten we niet uitstellen. We moeten omreizen via Amersfoort, maar dat gaat vrij soepel. Bij een busoverstap in Purmerend gaat het mis. Hoewel de bushalte de dezelfde naam heeft ligt hij toch in een andere straat en daardoor missen we, al zwaaiende naar de chauffeur, net de aansluiting. In de Rijp aangekomen pakken donkere wolken boven ons hoofd samen en vallen er wat spetters. We lopen niet De Rijp in, maar gaan direct naar Graft, waar een fraai raadhuis staat.

De gevels bevatten tal van versieringen,

waaronder het wapen van Graft

en verwijzing naar de scheepvaart met de stichtingsdatum van het raadhuis.

Rond 1600 kwamen er grote veranderingen in deze streek. Omdat Noord-Holland nog veel open water had, dat in verbinding met de zee stond, was in deze streek de visserij zeer belangrijk; met name de haringvisserij. Grote vlakten water zoals de Schermer, Beemster en Purmer werden drooggelegd. Tegelijkertijd namen de opbrengsten uit de haringvisserij af, maar kwam de walvisvaart op, die zeer lucratief was. Van de baleinen werden veel gebruiksvoorwerpen gemaakt en ook de traan bracht veel op. Zo is de welvaart in plaatsen hier verklaarbaar. Wel moet het in die tijd niet erg aangenaam in De Rijp zijn geweest. De traankokerijen zorgden voor een vreselijke stankoverlast.

Van de kerk van Graft rest alleen nog een zerkenvloer. In 1953 bleek er geen geld voorhanden voor restauratie en werd ze afgebroken. De grafzerken zijn gemiddeld 400 jaar oud. Alleen vermogenden konden zich een begrafenis in de kerk veroorloven. Daarom zijn veel van die grafstenen ook versierd, zoals onderstaande van een kapitein. Het water op de steen maakt de wat sleetse afbeelding beter zichtbaar.

Wij zetten onze wandeling voort naar Noordeinde. Hier staat één van de vier vermaningen in de Eilandspolder. Doopsgezinden waren hier de grootste bevolkingsgroep. Het kerkgebouw uit 1873 is al het derde kerkgebouw hier.

De kosterswoning ernaast dateert uit 1602.

Na Noordeinde lopen we op de Meerdijk, links het oude land en rechts een paar meter lager het drooggelegde Noordeindermeer. Na enige tijd houdt het asfalt op en krijgen we een onverhard, sompig en modderig voetpad. Voor ons probeert een grote groep fietsers hun rijwiel door de prut te sleuren, hoewel bij het begin van het voetpad duidelijk staat dat het alleen voor voetgangers toegankelijk is. Gelukkig wordt het weer steeds beter. Wij zien de volgende plaats Driehuizen al liggen.

Tweemaal steekt het pad een sloot over via een loopplank. Dat blijkt een groot obstakel voor de fietsers, zodat we lang moeten wachten voor alle fietsen  aan de overkant zijn. Gelukkig laten ze ons bij de tweede oversteek voor gaan. Kort erna lopen we het aardige dorpje Driehuizen in.

Het ontstond waarschijnlijk toen in 1550 het Schermereiland (tussen Schermer en Beemster) bedijkt werd. Het werd toen de Eilandspolder. De inwoners van Graft raakten hun open scheepvaartroute via de Schermer kwijt. Ze bouwden daarom bij het huidige Driehuizen een overtoom op de plaats waar nu de kerk staat. Spoedig ontstond er een herberg op de plaats waar nu nog een horecagelegenheid bestaat. In het dorp staat ook het beeld Vrouwe Salto van Nic Jonk.

Wij vervolgen onze tocht over de dijk langs de Schermer Ringvaart. We zien veel ganzen, waaronder een groot percentage Nijlganzen. We lopen door het bultige gras met in de verte de molen waar we ook langs zullen komen.

Geen mensen, maar wel nieuwsgierig jongvee.

Een tijdje later passeren we de molen zonder naam.

Nog even en we zijn in Grootschermer. Ook hier staat een fraai raadhuis

met gevelstenen.

We rusten even op een bankje tegenover het raadhuis en naast het beeld van Nic Jonk.
Achter ons ligt vrijwel geheel verscholen de kerk. Daarvoor waren reeds twee andere kerken

Het bouwjaar staat duidelijk boven de ingang.

Op het kerkhof

bevindt zich het graf van Nic Jonk.

Aan de kerktoren bevinden zich vier wijzerplaten, Alleen aan de zijde van polder zijn de cijfers groter, zodat de boeren op het land bij de tijd blijven.

We lopen het dorp uit en gaan via de weilanden naar het Kerkepad. Het is anders dan je zou verwachten, want er is geen pad zichtbaar. Weel een strook sompig weiland tussen twee watergangen. Via een grote brug steken we De Gouw over. In het weiland zien we weer veel ganzen, behalve grauwe ganzen en Nijlganzen, ook brandganzen.

Aan het einde van het Kerkepad komen we op de Dijk van de Beemsterringvaart, di we tot De Rijp volgen. In de plaats is het kermis. dat belet ons niet rond te kijken. Er zijn vele prachtige plekjes.

Overal grote pakhuizen.

De voormalige Lutherse kerk is nog duidelijk herkenbaar aan de zwaan.

Maar er zijn nog meer versieringen hoog boven de panden.

Ook hier weer een fraai raadhuis.

Beneden was de waag gevestigd.

En weer mooie gevelstenen over visserij

en met het gemeentewapen.

De kerk staat gedeeltelijk in de steigers, maar de grote zonnewijzer hangt nog vrij aan de toren.

Via allerlei leuke straatjes snellen we naar de bus en zijn net op tijd. Een leuk rondje.