Als eerste bezoek ik de Sassenpoort. Deze monumentale stadspoort dateert uit rond 1400. De poort had meerdere fucties o.a. als gevangenis. Een baron van Ittersum zat hier in de 15e eeuw lange tijd gevangen in een torenkamer.
Hieronder de deur naar een cel.
Als een gevangene naar het privaat moest werd hij voor de veiligheid aan de ijzeren ring linksonder vastgelegd.
Om de toegang tot de toren goed te kunnen verdedigen was er aan de voorkant een uitspringend gedeelte, de z.g. mezekouw. Door drie luiken kon kokende olie en pek op de vijand geworpen worden. Een luik is nu vervangen door een glasplaat.
Daardoor heb je een mooie blik naar beneden.
Vervolgens ga ik naar Bethlehemse Kerk (rechts) en het KarelVhuis (links).
De tweeschepige gotische hallenkerk is tegenwoordig een sushirestaurant en heeft een monumentaal Quellhorstorgel.
Het KarelVhuis behoorde bij het hof van Ittersum. De familie van Ittersum liet het eind 14e eeuw bouwen en het bleef tot 1735 in de familie. Maria van Hongarije zou er in 1545 hebben gelogeerd. Het KarelVhuis kreeg in 1571 zijn pronkgevel in renaissancestijl. Binnen zijn nog sporen van het verleden, zoals die van de schouw.
staanTegen de achterwand bevinden zich nog een aantal aardige tegels.
Meer achter in het pand bevindt zich nog een balkenplafond uit het begin van de bouwperiode.
Van het 15e eeuwse oude stadhuis van Zwolle is nog een gedeelte bewaard gebleven. Begin 19e eeuw werd er veel, waaronder de gotische gevels, vernield onder het mom van modernisatie. De hal is nog imposant, op de achtergrond rechts is nog de verbinding met het nieuwe stadhuis zichtbaar.
In de kast middenachter werd het stadszilver bewaard. Hij is prachtig versierd met o.a, een afbeelding van de aartsengel Michael.
Ernaast hangt een schilderij van een Zwolse schilder uit 1653 met een afbeelding van een verhaal van een Romeinse schrijver uit de eerste eeuw. Dochter bezoekt haar vader in de gevangenis en red hem op een bijzondere manier van de hongerdood.
De naastgelegen Schepenzaal is zeker ook bezienswaardig.
De schouw is gemaakt van Drachenfelser Trachiet. De zaal bevat nog een aantal fraaie spinden (muurnissen afgesloten door een eikenhouten deur) uit 1449.
De Grote Kerk is een driebeukige hallenkerk uit de eerste helft van de 15e eeuw. Het had ooit een toren die hoger was dan de domtoren, maar vele blikseminslagen deden hem uiteindelijk de das om, zodat de kerk nu torenloos is. Tegenwoordig is de kerk een multicultureel centrum onder de naam Academiehuis. Er is nu binnen een restauratie aan de gang, waardoor de kerk vol met steigers staat. Een paar gewelfschilderingen zijn nog zichtbaar.
De 15e eeuwse Onze Lieve Vrouwebasiliek werd na de reformatie niet meer als kerk gebruikt en tijdens het bewind van Napoleon aan de katholieken teruggegeven. Zij bouwden er later twee zijbeuken aan en het geheel werd neogotisch ingericht. Bij een grote restauratie die in 1980 eindigde werden ze weer verwijderd. Het Maarschalkerweerdorgel uit 1896 zit in een Duitse kas die ruim 200 jaar ouder is.
De toren wordt vanwege zijn bekroning Peperbus genoemd. Vanwege een kerkdienst ga ik de kerk niet verder in, maar beklim de Peperbus. Dat gaat geheel via stenen wenteltrappen. Op een tussenverdieping kan je even op adem komen en het volgende traject aanschouwen.
Boven wordt de moeite beloond met een uitzicht over de binnenstad.
Achter deze kerk is de Grote Kerk zichtbaar, rechts daarvan het stadhuis en daarachter het KarelVhuis en de Bethlehemse Kerk en nog iets meer naar achter de Sassenpoort. Aan de andere zijde is het Zwarte Water te zien, waar Zwolle aan is ontstaan en op de voorgrond het Drostenhuis.
In de tuin van het Drostenhuis kan je naar een carillonconcert luisteren, terwijl je de beiaardier op een groot scherm in de Peperbus op de achtergrond ziet spelen.
In de tuin staat ook een oude stadspomp uit 1755, die hier naar toe is verplaatst.
Het middeleeuwse Broerenklooster is omstreeks 1975 ingrijpend gerenoveerd en herbergt een centrum voor kunsten. Ik woon er een symfonisch concert bij. De kloostergangen zijn nog wel als zodanig te herkennen.
De Broerenkerk is tegenwoordig in beslag genomen door boekenwinkel Waanders.
De 16e eeuwse plafondschilderingen werden pas bij de laatste restauratie ontdekt.
In het koor bevindt zich een brasserie, waarbij een raam van een Noorse kunstenaar blijkvanger is.
In een 400 jaar oud klein huisje aan de Thorbeckegracht werkt een keramist. Heel toepasselijk bevat dit pand nog veel oude keramiektegels.
In 1834 vond er een afscheiding plaats in de Ned, Hervormde Kerk. Vanuit die groep volgden nog meerdere afscheidingen tot men in 1869 zich weer herenigde. Daarvoor was een grote kerk nodig en dat werd de Plantage Kerk. Helaas werd die gebouwd boven op de gedempte stadsgracht, wat later veel problemen opleverde voor de stabiliteit van het gebouw dat in 1875 gereed kwam. Na weer een scheuring kwam de kerk in1952 in bezit van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt. Spoedig kwamen steeds meer gebreken aan het licht, waarop men de kerk wilde slopen. Door verzet van de bevolking werd dit uitgesteld. In 1982 adviseerde de bouwcommissie nogmaals te slopen, temeer dat het geheel volgens haar niet meer voorstelde dan een grote schuur. Echter werd in 1985 de kerk aangewezen als gemeentelijk monument en in 1991 als rijksmonument. Daarop volgde een grondige restauratie. Ik vind het een aardig gebouw met een prachtige akoestiek. Ik geniet hier een tijdje van een prachtig a capellakoor.
Naast de gemeente Zwolle heeft er lange tijd nog een gemeente Zwollerkerspel bestaan. Het betond uit een groot gebied om Zwolle. Bijzonder is evenwel dat het gemeentehuis in Zwolle stond. In 1916 verhuisde het naar een villa in Neo-Hollandse-Renaissance stijl van een voormalige wijnhandelaar. In 1967 werd de gemeente opgeheven en verdeeld over vijf gemeenten, waarbij Zwolle de grootste buit binnenhaalde. Tegenwoordig is het een kantoorpand.
Er volgt nog een muzikaal onthaal in de Doopsgezinde kerk (de voorgevel ziet er als een woonhuis uit want in 1638 richtte men hier een schuilkerk in),
een bezoek aan de Synagoge, die geen dienst meer doet, maar beheerd wordt door een stichting. Rechtsboven is het vrouwenbalkon zichtbaar.
Boven de de Heilige Arke de afbeelding van de twee stenen tafelen.
De Waalse kerk is een voormalige kapel van een middeleeuws begijnen convent. In de kerk vinden nog regelmatig diensten in het Frans plaats.
Een bijzonder pand bevindt zich op de Vismarkt 9. Het werd gebouwd als meubelmakerij annex winkel. De gevel is aan de benedenverdieping vernield, maar de rest is nog in originele staat, waarbij de enorme ramen op de eerste verdieping en het imitatievakwerk boven in de voorgevel opvallen.
Binnen is een huiswerk instituut gevestigd. Ik ben blij niet een van de gelukkigen te zijn die hier in dit cellencomplex plaats mag nemen.
Aan de Koestraat wordt een enorm pand dat ontstaan is uit twee middeleeuwse huizen nu verbouwd tot appartementen. Sommige oude elementen worden gespaard.
Het Langhuis is een 15e eeuwse refter van een fraterhuis. Het is nu een kunstruimte tot aan de zolder toe.
Als laatste bezoek ik de Lutherse kerk, waar een Oekraiense jongeman een prachtig recital geeft. Hij gaat verder studeren aan het conservatorium in Zwolle dat ook in het voormalige Broerenklooster is gevestigd.
Het was weer een ouderwets dagje genieten
Geen opmerkingen:
Een reactie posten