dinsdag 2 januari 2018

17-12-31-C Stadsmuseum Harderwijk en Huszár


zondag 31 december 2017

Omdat het nog steeds onaantrekkelijk weer is om te wandelen, zoeken we maar weer een museum uit. Het wordt het stadsmuseum Harderwijk, hoewel we dan maar weinig tijd hebben omdat de openingstijden op oudejaar zeer beperkt zijn. Door de regen lopen we van het station naar het centrum. Het museum bevindt zich in een rijksmonument dat eertijds een ruim patriciërshuis is geweest. Wij beginnen in een fraai gestucte zaal naar een opgenomen lezing over de Stijl te luisteren.


We kijken uit over een nu wat druilerige binnenplaats.



Waarom hier een Huszártentoonstelling. Om drie redenen: 1. het is honderd jaar geleden dat De Stijl werd opgericht, 2. Vilmos Huszár is met Piet Mondriaan, Theo van Doesburg, Bart van der Leck en Gerrit Rietveld een van de oprichters. 3. Vanaf 1930 tot aan zijn dood in 1960 woonde en werkte hij in Hierden en dat dorp behoort tot de gemeente Harderwijk. Hij werd in 1884 in Boedapest geboren. Verhuisde in 1904 naar München om daar verder te studeren en veranderde zijn naam Herz in Huszár. Later trouwde hij met de Nederlandse  freule Jeanne van TeylingenHij keerde trouwens al snel De Stijl de rug toe. De Stijl vond dat er alleen horizontale en verticale lijnen en primaire kleuren in een kunstobject mochten zijn. Huszár was een veelzijdig kunstenaar: behalve schilderijen ontwierp hij ook glas-in-lood, grafiek, sieraden en interieurs. Dat hij niet zo bekend is, komt  o.a. doordat hij in de oorlog tijdens depressieve buien veel van zijn vroegere werk vernietigde (hij was jood, maar wist wel uit handen van de Duitsers te blijven en was zelfs actief in het verzet) en daarna weer figuratief ging schilderen, maar wel bleef experimenteren. Hieronder enige van zijn werken.

1904. Mannetje bij schildersezel


1910 Meisjesportret van Charlotte Wibbina Egter van Wissekerke


1915 Scheepjes    lithografie    Hier experimenteert hij met de overgang van figuratief naar abstract.


1920 Huisjes in Spa


1924 Witte Hanglamp


1935 Danseres met kunstbloemen


1937 Liggende figuur    glas-in-lood


Eind 1945 overleed zijn vrouw. Hij kon niet meer rondkomen van eigen inkomsten en werd gesteund door vrienden. Hij had nu een huishoudster waar hij in 1953 mee trouwde.

1940 - 1949   Bruine vaas met dahlia's, ridderspoor en een chrysant


1947 - 1960   Stilleven met indiaanse pop


De laatste jaren  van zijn leven ging hij weer terug naar de Stijl.

1959


Er liggen ook sieraden.



Het museum is aardig groot en toont veel over de (visserij)geschiedenis van Harderwijk. Op de enorme zolders is een plek in geruimd voor de schipper, reder, visverwerker, ondernemer,  politicus en schilder Eiberd de Herder (1876 - 1950). Hij was een fel tegenstander van de afsluiting van de Zuiderzee. Hoewel hij een hoge dunk had van zijn schilderkunst doen zijn vele werken van vissersboten primitief aan.


Elders herinnert een maquette aan de internering van Belgische militairen tijdens de eerste wereldoorlog in een kamp bij Harderwijk.


Grappig is een oude foto die laat zien dat daar het frietkot niet ontbrak.


Het museum verhaalt ook over de grote stadsbrand van 31 juli 1503 toen Harderwijk op een enkel stenen gebouw na in de as werd gelegd. Daar kwam in 1512 nog een pestepidemie overheen. Wij worden gesommeerd het pand te verlaten. Vlak bij het museum staat nog en pand dat de grote brand heeft overleefd: het z.g. gotische huis dat nu een winkelpand is.


We hebben dan nog geen idee dat onze terugreis veel langer zal duren dan ons museumbezoek. Op het station blijkt dat er het eerste uur geen treinverkeer mogelijk is richting Amersfoort wegens een defecte trein. Dan maar omreizen via Zwolle. Maar daar blijkt dat er problemen zijn op het baanvak Zwolle - Deventer. Zo maken we een deel van de oudejaarsavond vol. Na het eten een carcassonnetje, Youp en daarna de kooi in, terwijl buiten een inferno losbreekt.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten